به گزارش گروه علمی ایرنا از انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران، دکتر سیداحمد رئیس السادات به مناسبت 28 مهرماه (20 اکتبر) روز جهانی پوکی استخوان اظهار کرد: پوکی استخوان (استئوپروز) شایع ترین بیماری متابولیک استخوان است و از مهمترین بیمارهای دوران سالمندی محسوب می شود.
وی افزود: در ایران حدود 5/4 درصد مردان و هشت درصد زنان به پوکی استخوان و بیش از 35درصد آنها به درجات خفیف تری از کاهش تراکم استخوان مبتلا هستند.
رئیس السادات با بیان اینکه با افزایش سن، پوکی استخوان به صورت چشمگیری افزایش می یابد، ادامه داد: از نظر آسیب شناختی، پوکی استخوان حاصل از عدم تعادل بین ساخت استخوان جدید و برداشت استخوان قدیمی است که در نهایت منجر به از دست رفتن پیشرونده بافت استخوان می شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: بر اساس تحقیقات انجام شده تراکم استخوان در انسان پس از جهش رشد در دوران بلوغ افزایش می یابد و در اواخر دهه سوم و اوایل دهه چهارم عمر به حداکثر میزان خود می رسد اما پس از آن تراکم استخوان ها با افزایش سن رو به کاهش می گذارد و این کاهش تا پایان عمر ادامه می یابد.
رئیس السادات اضافه کرد: اثر هورمون های جنسی بر فرآیند استخوان سازی و بروز پدیده یائسگی (منوپاز) سبب می شود روند کاهش تراکم استخوان در زنان سرعت بیشتری نسبت به مردان داشته باشد.
عضو هیات علمی بیمارستان شهید مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: تغذیه مناسب در دوران کودکی، نوجوانی و جوانی و نیز دوران بارداری و شیردهی در کنار فعالیت فیزیکی مناسب و پرهیز از عاداتی مانند کشیدن سیگار از مهمترین عوامل پیشگیری کننده کاهش تراکم استخوان به شمار می روند.

وی افزود: مصرف فرآورده های لبنی (شیر، ماست، کشک و دوغ کم نمک)، سبزی، حبوبات و میوه های تازه، مصرف متعادل موادغذایی پروتئینی مانند ماهی و تخم مرغ و پرهیز از استفاده بی رویه از نوشابه های گازدار و قهوه از جمله موارد مناسب در پیشگیری از پوکی استخوان است.
رئیس السادات، محل های شایع شکستگی ناشی از پوکی استخوان را شامل ستون فقرات پشت و کمر، انتهای ساعد و نیز استخوان لگن عنوان کرد و گفت: شکستگی لگن از مهمترین و خطرناکترین عوارض ناشی از پوکی استخوان به شمار می رود به طوری که گذشته از صرف هزینه های گزاف برای درمان این بیماران احتمال مرگ و میر آنها طی سال اول بیش از 15 درصد است.
دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران ادامه داد: در شکستگی ساعد مداخلات ارتوپدی و جراحی مورد نیاز است و در شکستگی مهره ها، درمان های نگهدارنده و غیرجراحی نقش پررنگ تری دارند.
وی افزود: در درمان شکستگی ها باید پرهیز از بی حرکتی طولانی مدت مورد توجه قرار گیرد چراکه بی حرکتی می تواند علتی برای تشدید پوکی استخوان زمینه ای باشد.
رئیس السادات گفت: مهمترین درمان های غیرجراحی و غیردارویی ورزش درمانی و استفاده از بریس هستند؛ استفاده از بریس های خاصی که طراحی آنها شبیه به کوله پشتی است توجه پزشکان و بیماران را به خود جلب کرده است. این قوزبندها دارای وزنه ای نیم تا یک کیلوگرم هستند و سبب می شوند با تحریک حس تعادل و هشدار به فرد، به صورت فعال سبب راست شدن ستون فقرات شوند.
بریس، نام عمومی برای دسته ای از وسایل است که در ارتوپدی به کار برده می شوند.
هدف استفاده از بریس ها حمایت از اندام یا تنه به صورت کنترل، هدایت، بی حرکتی یا محدود کردن حرکات مفاصل و اندام است تا بیمار بتواند بهتر از اندام خود استفاده کند.
از بریس ها همچنین برای کاهش نیروهای وارده به اندام ها و تصحیح شکل اندام استفاده می شود.
وی خاطرنشان کرد: پژوهش های انجام شده در گروه طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نشان داده است که استفاده از این بریس ها 2 تا 3 بار در روز و هر بار حدود یک ساعت در بهبود تعادل و کاهش زمین خوردن مبتلایان به پوکی استخوان موثر بوده است.
دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران گفت: ورزش در پیشگیری و درمان کاهش تراکم استخوان برحسب شدت کاهش تراکم، ویژگی های فردی و جسمی و بیماری های زمینه ای تاثیر متفاوتی دارد؛ ورزش های تعادلی، ورزش های راست نگهدارنده عضلات ستون فقرات و پیاده روی به خصوص در سطوح غیرشیب دار، ساده ترین و مفیدترین ورزش برای مبتلایان به پوکی استخوان به شمار می رود.